یه تحقیق جدید یه مکانیزم کلیدی رو تو بدن برای تقویت استخوان پیدا کرده که میشه با هدف قرار دادنش، بیماری ضعیف‌کننده استخوان، یعنی پوکی استخوان، رو درمان کرد.
این تحقیق که توسط محققای دانشگاه لایپزیگ آلمان و دانشگاه شاندونگ چین انجام شده، یه گیرنده سلولی به اسم GPR133 (که بهش ADGRD1 هم میگن) رو به عنوان یه عامل حیاتی برای تراکم استخوان شناسایی کرده، اونم از طریق سلول‌های استخوان‌ساز به اسم استئوبلاست (osteoblasts).
قبلاً تغییرات تو ژن GPR133 به تراکم استخوان ربط داده شده بود و همین باعث شد محقق‌ها برن سراغ پروتئینی که این ژن می‌ساخت.
این تیم روی موش‌هایی آزمایش انجام دادن که این ژن یا توشون نبود یا می‌شد با یه ماده شیمیایی به اسم AP503 فعالش کرد. وقتی ژن GPR133 نبود، موش‌ها با استخون‌های ضعیفی بزرگ شدن که شبیه علائم پوکی استخوان بود. اما وقتی این گیرنده وجود داشت و با AP503 فعال می‌شد، تولید و استحکام استخوان بهتر می‌شد.
اینس لیبشر، بیوشیمیست دانشگاه لایپزیگ، میگه: «ما با استفاده از ماده AP503، که همین تازگی‌ها با یه بررسی کامپیوتری به عنوان محرک GPR133 شناسایی شد، تونستیم استحکام استخوان رو هم تو موش‌های سالم و هم تو موش‌های مبتلا به پوکی استخوان، به طور قابل توجهی بالا ببریم.»
تو این آزمایش‌ها، AP503 مثل یه دکمه بیولوژیکی عمل می‌کنه که استئوبلاست‌ها رو وادار می‌کنه سخت‌تر کار کنن. محقق‌ها همچنین تونستن نشون بدن که این ماده می‌تونه همزمان با ورزش هم کار کنه و استخون‌ها رو حتی بیشتر از قبل تقویت کنه.
اینکه فهمیدن گیرنده سلولی GPR133 یه حلقه حیاتی تو قوی نگه داشتن استخون‌های موش‌هاست، یه یافته مهمه. با اینکه نتایج بر اساس یه مدل حیوانیه، ولی فرآیندهای اصلی به احتمال زیاد تو آدما هم مشابهه.
لیبشر میگه: «اگه این گیرنده به خاطر تغییرات ژنتیکی مختل بشه، موش‌ها از سنین پایین علائم کاهش تراکم استخوان رو نشون میدن؛ شبیه به پوکی استخوان تو آدما.»
محقق‌ها میگن درمان‌های آینده می‌تونن برای تقویت استخون‌هایی که همین الانش هم سالم هستن و همچنین بازسازی استخون‌های تخریب‌شده و رسوندنشون به استحکام کامل استفاده بشن، مثل موارد پوکی استخوان تو خانم‌هایی که دارن یائسگی رو پشت سر میذارن.
در واقع عوامل خیلی زیادی روی استحکام استخوان تأثیر دارن و این به دانشمندها کلی فرصت میده تا روش‌هایی برای جلوگیری از مشکلاتی مثل پوکی استخوان و داشتن یه پیری سالم‌تر پیدا کنن.
پوکی استخوان یه بیماری جدیه که میلیون‌ها نفر رو تو سراسر دنیا درگیر کرده. با اینکه درمان‌های موجود می‌تونن پیشرفت این بیماری رو کند کنن، ولی هیچ راهی برای معکوس کردن یا درمان کاملش وجود نداره. درمان‌های فعلی هم معمولاً عوارض جانبی خطرناکی دارن (مثل افزایش خطر بقیه بیماری‌ها) یا به مرور زمان تأثیرشون کمتر میشه.
یولیانه لمان، زیست‌شناس مولکولی از دانشگاه لایپزیگ، میگه: «این تقویت همزمان استخوان، یه بار دیگه پتانسیل فوق‌العاده‌ای رو که این گیرنده برای کاربردهای پزشکی تو جمعیت رو به پیری داره، نشون میده.»